Μην ξεχάσετε - Αλλάζει η ώρα τα ξημερώματα της Κυριακής

Την Κυριακή αλλάζει η ώρα και όπως όλα δείχνουν όχι για τελευταία φορά. Στις 04:00 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου θα πρέπει τα ρολόγια να γυρίσουν μία ώρα πίσω, δηλαδή στις 03:00 π.μ.

Τη Δευτέρα, οι υπουργοί των κρατών μελών της ΕΕ συναντώνται στο Γκρατς και συζητούν για την αλλαγή της ώρας.
Από το 1980, τα ρολόγια αλλαζουν δύο φορές τον χρόνο -το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Μαρτίου και το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου.

Αυτό θα μπορούσε σύντομα να τελειώσει. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διενήργησε δημόσια έρευνα το καλοκαίρι: Το 84% των συμμετεχόντων δεν θέλει αλλαγή στην ώρα. Ωστόσο, η ψηφοφορία δεν ήταν αντιπροσωπευτική: συμμετείχαν 4,6 εκατομμύρια πολίτες, οι περισσότερες ψήφοι προέρχονταν από την Γερμανία. Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να αποτελέσει ομως σαφή ένδειξη για την ευρωπαϊκή διάθεση, γράφει η Frankfurter Rundschau. Αλλά τι τώρα; Θερινή ώρα για πάντα; Ή χειμερινή ώρα, η οποία είναι στην πραγματικότητα και η κανονική;

Στο κοινό υπήρχε η εντύπωση ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων θα προτιμούσε μεγαλύτερες περίοδους φωτός το χειμώνα, κάτι που θα ήταν εφικτό με τη θερινή ώρα. Πριν από λίγες εβδομάδες, μια δημοσκόπηση στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας έδειξε ότι το 51% θέλει ως μόνιμη τη θερινή ωρα.

Ο ευρωσκεπτικισμός της ώρας

Αλλά δεν είναι τόσο εύκολο. Στις ομάδες εργασίας των κρατών μελών που συνεδρίασαν στις Βρυξέλλες προκύπτει μια διαφορετική εικόνα: η Πορτογαλία, όπως και η Ελλάδα, θα επιθυμούσαν περισσότερο τη σημερινή λύση -να συνεχίσουμε να αλλάζουμε τα ρολόγια δύο φορές το χρόνο. Η Γαλλία και η Ισπανία, καθώς και η Ολλανδία , η Δανία και η Φινλανδία, θελουν τη χειμερινή ώρα ως μόνιμη λύση. Η Γερμανία, η Πολωνία, η Κύπρος καθώς και τα κράτη της Βαλτικής υποστηρίζουν τη θερινή ώρα αιωνίως.

Την Δευτέρα, οι υπουργοί των κρατών μελών θα συναντηθούν στο Γκρατς. Εκεί το θέμα εγγράφεται στην ημερήσια διάταξη για πρώτη φορά. Μια συμφωνία δεν φαίνεται στο προσκήνιο. Υπάρχει μόνο ένα σημείο συμφωνίας: το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η Επιτροπή δεν μπορεί να τηρηθεί. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έχει καλέσει τα κράτη μέλη να υποβάλουν έκθεση στις Βρυξέλλες μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2019 σχετικά με το πώς πρέπει να ρυθμιζουν τα ρολόγια στο μέλλον.

Πολλοί λένε για παράδειγμα ότι το ενδεχόμενο μεμονωμένων εθνικών κανονισμών θα διαταράξει σημαντικά τα δρομολόγια των αεροπορικών εταιρειών. Σε μερικές πρωτεύουσες εξετάζεται η δυνατότητα να υπάρξει έρευνα μεταξύ του πληθυσμού. Αυτό είναι σχεδόν αδύνατο σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.

Οι χρονοβιολόγοι, οι οποίοι ενδιαφέρονται για τις επιπτώσεις της αλλαγής του χρόνου στους ανθρώπους, θεωρούν τη μόνιμη θερινή ώρα ένα «μεγάλο λάθος». Η ΕΕ θα μπορούσε να καταργήσει την αλλαγή της ώρας, «αλλά δεν πρέπει να επιλέξει τη λανθασμένη επιλογή», λέει, για παράδειγμα, ο επιστήμονας Μίκαελ Βιντεν. Είναι πιο φυσικό, αν η ώρα βασίζεται στο ζενίθ του ήλιου. Στις 12 το μεσημέρι, ο ηλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του -αυτή η κανονική ώρα θα αντιστοιχούσε στην αίσθηση του χρόνου των ανθρώπων. Μέχρι στιγμής, το μόνο που είναι βέβαιο είναι ότι την Κυριακή 31 Μαρτίου 2019 θα ξεκινήσει η επόμενη καλοκαιρινή περίοδος. Για πόσο καιρό;

Από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο και τη χρήση κεριών έως τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Η πρώτη φορά πάντως που έγινε αναφορά περί θερινής ώρας ήταν το 1784 από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο, ο οποίος εξέφρασε την ιδέα με άρθρο του σε γαλλική εφημερίδα.

Ο Φραγκλίνος παρουσίασε ένα σχέδιο για τον περιορισμό του κόστους φωτισμού, «να περιορίσουν οι Γάλλοι τη χρήση κεριών» προτείνοντάς τους να ξυπνάνε μια ώρα νωρίτερα. Πέρασαν πάνω από εκατό χρόνια για να εφαρμοστεί τελικά το μέτρο της αλλαγής σε θερινή ώρα. Πρώτη ήταν η Γερμανία το 1916 κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, το παράδειγμα της οποίας ακολούθησε και το Ηνωμένο Βασίλειο. Δυο χρόνια αργότερα, το 1918, το Αμερικανικό Κογκρέσο καθιέρωσε την τυπική χρήση των χρονικών ζωνών και επισημοποίησε την αλλαγή της θερινής ώρας. Το μέτρο αυτό όμως καταργήθηκε αμέσως μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου, κυρίως των αγροτών, οι οποίοι χρειάζονταν το φως του ήλιου από νωρίς το πρωί για να κάνουν τις αγροτικές τους εργασίες.

Πότε μπήκε η Ελλάδα στο μέτρο

Στην Ελλάδα η εφαρμογή της θερινής ώρας έγινε δοκιμαστικά για πρώτη φορά το 1932, αλλά τελικά δεν υιοθετήθηκε μέχρι το 1975 που αποφασίστηκε να «γυρνάμε» τα ρολόγια μας μια ώρα μπροστά την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και μια ώρα πίσω την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Η αλλαγή της ώρας, σύμφωνα με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχρεώνει με νόμο να την τηρήσουν όλα τα κράτη μέλη.