Το σκοτεινό μυστικό της Porsche

Ένα νέο βιβλίο ανατρέπει τον μύθο της κορυφαίας αυτοκινητοβιομηχανίας, αφήνοντας αιχμές για στενές σχέσεις του ιδρυτή της με το καθεστώς του Γ' Ράιχ

Η αποτροπή χρεοκοπίας της Πόρσε, λίγο μετά την ίδρυσή της, έγινε εφικτή μόνο χάρη σε αναθέσεις των ναζί υποστηρίζει το νέο βιβλίο του γνωστού ιστορικού Βόλφραμ Πιτά «Πόρσε: από γραφείο σχεδιασμού σε παγκόσμια εταιρία». H συνάντηση με τον Αδόλφο Χίτλερ τον Μάιο του 1933 ήταν σημείο καμπής για τον ιδρυτή της, Φέρντιναντ Πόρσε.

Η εταιρεία, που είχε ιδρυθεί δύο χρόνια νωρίτερα, βρίσκονταν αντιμέτωπη με την χρεοκοπία. Ο Φέρντιναντ Πόρσε διεκδίκησε επιχορηγήσεις, τις οποίες ο Χίτλερ σχεδίαζε να διαθέσει αποκλειστικά στην Daimler-Benz. Όμως ο Γερμανός μηχανολόγος κατάφερε να πείσει τον Φύρερ και έτσι ένα μεγάλο μέρος της κρατικής βοήθειας διοχετεύθηκε τελικά σε ένα πρόγραμμα σχεδιασμού αγωνιστικών αυτοκινήτων, στο οποίο συμμετείχε η Πόρσε. Δεν αποκλείεται, με τις επιχορηγήσεις να αποτράπηκε τελικά η χρεοκοπία της γερμανικής εταιρίας.

Ο Φέρντιναντ Πόρσε είχε, ωστόσο, και μετέπειτα σημαντικά οφέλη από το ναζιστικό καθεστώς. Όπως προκύπτει από το βιβλίο, το οποίο αποτελεί την πρώτη επιστημονική έρευνα για τα πρώτα βήματα του Φέρντιναντ Πόρσε και του «εναγκαλισμού» του με τους ναζί, δεν χωρά αμφιβολία ότι την περίοδο των ναζί ο κύκλος εργασιών της Πόρσε εκτοξεύθηκε.
Ήταν όμως ναζί ο Φέρντιναντ Πόρσε; Από το 1937, ο Φέρντιναντ Πόρσε ήταν μέλος του ναζιστικού κόμματος, δεν έλεγε όχι όταν το ναζιστικό κόμμα του απένειμε διακρίσεις και δεν αντέδρασε όταν ο Χίτλερ τον αποκάλεσε διάνοια. Από την άλλη πλευρά, μολονότι η Πόρσε απασχολούσε καταναγκαστικά εργάτες, δεν τους συμπεριφέρονταν τόσο απάνθρωπα όσες άλλες γερμανικές εταιρίες.
Για τον ιστορικό Βόλφραμ Πιτά ,ο Φέρντιναντ Πόρσε υπήρξε «απολιτικός τεχνοκράτης, σαφέστατα κερδοσκόπος και κερδισμένος των χαλαρών σχέσεων με τους ναζί, ο οποίος δεν άφηνε καμία ευκαιρία να πηγαίνει χαμένη. Όποτε το ναζιστικό καθεστώς ζητούσε κάτι, ανταποκρίνονταν, είτε αφορούσε τρακτέρ, είτε πλεούμενα οχήματα, είτε τανκς ή άλλα στρατιωτικά οχήματα».
Το βιβλίο του σκιαγραφεί τη ζωή ενός συνοδοιπόρου, ο οποίος αν και δεν ήταν ενεργό μέλος του κόμματος, αντιμετώπιζε με ψυχρότητα ανθρώπους που θα μπορούσαν να τον φέρουν σε αντιπαράθεση με τους ναζί. Αναφέρονται συγκεκριμένα δύο επιστολές τού 1943 με παραλήπτη τον Φέρντιναντ Πόρσε από πρώην συνάδελφο, ο οποίος ως Εβραίος κινδύνευε με εγκλεισμό σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Όμως ο ιδρυτής της Πόρσε επέλεξε να μην εμπλακεί, αν και θα μπορούσε να βοηθήσει. Λίγο αργότερα ο πρώην συνάδελφος έχανε τη ζωή του σε ένα από τα στρατόπεδα εξόντωσης των ναζί.

Πηγή: dpa, Deutsche Welle