Η καρδιά πονάει όταν η αδικία ψηλώνει

Στη μνημονιακή Ελλάδα, δεν αρκεί να διαφωνήσεις με την πολιτική θέση κάποιας/κάποιου. “Οφείλεις” ν’ αντιπαρατίθεσαι μαζί με το ίδιο του το είναι. Εάν εκφράσει μία πολιτική θέση με την οποία δυσφορείς, θα πρέπει να τον αντικρούσεις ολόκληρο, ακόμα και αν φτάσεις στο ίδιο του το σώμα. Αυτό συνέβη με τον Βαρουφάκη και τα πουκάμισα του, με τον Φίλη και τα κιλά του, με την Κεφαλογιάννη και το μπούστο της και αυτό βεβαίως συνέβη και με την Μποφίλιου: Μία “χαζοβιόλα”, κατά τον κύριο Πέτρο Τατσόπουλο. Για άλλους θα πρέπει να περιοριστεί στο “να βάφει νύχι και μαλλί” και να τραγουδά. Σε συνέχεια μάλιστα της δήλωσης του, ο κύριος Τατσόπουλος τόνισε ότι προέβη σ’ αυτήν τη δήλωση για να “προστατέψει” την κυρία Μποφίλιου. Βλέπουμε λοιπόν για άλλη μία φορά την παλαιά αντίληψη του πατροναρίσματος: Σε υποτιμώ για να σε προστατεύσω αυτόκλητα, χωρίς εσύ να μου ζητάς κάτι τέτοιο. Λίγοι γνωρίζουν ότι αυτή η στρατηγική χρησιμοποιήθηκε κατεξοχήν από τους αποικιοκράτες προκειμένου να δικαιολογήσουν την εξουσία πάνω στους γηγενείς και να στρογγυλοποιήσουν έτσι τις απαράδεκτες συμπεριφορές τους.

Το πρόβλημα λοιπόν με την Μποφίλιου δεν είναι τόσο οι πολιτικές της θέσεις. Το πρόβλημα με την Μποφίλιου είναι ότι αντέδρασε: Εκφράστηκε μεταξύ άλλων απαξιωτικά απέναντι στην ΕΕ. Αυτό ακριβώς ήταν το γεγονός που πυροδότησε εκρήξεις μίσους κατά του ρόλου της ως γυναίκα, ως τραγουδίστρια, ως Ελληνίδα. Μα αυτές οι επιθέσεις, οι οποίες φτάνουν μέχρι και τον ακραίο μισογυνισμό έχουν και στρατηγικό χαρακτήρα: Πρόκειται για μια ισχυρή αντεπίθεση στο ίδιο το πρόσωπο, προκειμένου να μείνει στην άκρη η δυνατότητα διαλόγου για τα ζητήματα που το ίδιο εκφράζει. Έτσι, είναι πιο αποτελεσματικό να θεωρηθεί “ηλίθια” η ίδια η Μποφίλιου, παρά να εξεταστούν τα επιχειρήματα της. Η εξουδετέρωση του προσώπου της, αυτό που έχει επικρατήσει να ονομάζεται “δολοφονία χαρακτήρα” είναι σήμερα η πλέον αποτελεσματική στρατηγική για τη φίμωση των διαφορετικών απόψεων. Στην εποχή όπου ο εαυτός έχει μέγιστη σημασία, αρκεί το να χτυπήσει κανείς τα στοιχεία που τον συνθέτουν, παρά αυτά που ο εαυτός εκφράζει.

Δυστυχώς, αυτό αποτελεί μέγιστο πλήγμα για τον πολιτικό διάλογο. Γιατί; Γιατί από το πεδίο του ανταγωνισμού των επιχειρημάτων από τις πλευρές περνάμε στο πεδίο της αισθητικής: Αυτά που φοράς, αυτό κάνεις για να ζήσεις, αυτό που δείχνεις υποβιβάζει τον ίδιο σου το λόγο. Μόνο που η αισθητική αποτέλεσε κεντρικό χαρακτηριστικό του φασισμού και η ενδυνάμωση του περιορίζει επικίνδυνα την ίδια τη δημοκρατική ουσία: Τον διάλογο, τον ανταγωνισμό μεταξύ επιχειρημάτων και, κυρίως, την απουσία θεών, είτε αυτοί λέγονται ΕΕ, είτε ελεύθερη αγορά. Η καρδιά πονάει όταν η αδικία ψηλώνει και το να μειώνεις όσους δυσφορούν μ’ αυτήν την κατάσταση γιγαντώνει το πρόβλημα, αντί να το μετριάζει.

Του Δημήτρη Σταράκη